CƯỚI HỎI

15/06/2006
Đến tuổi trưởng thành nam nữ Gia-rai đểu có quyền lựa chọn người yêu. Phụ nữ chủ động lựa lấy chồng tương lai của mình.

Cô rút vòng tay nhờ ông mối đem đến trao tận tay người yêu. Nếu ­ưng thuận, người con trai nhận vòng; nếu không họ cũng cầm vòng một lúc rồi trả cho ông mối. Nếu cô gái vẫn theo đuổi thì có thể nhờ ông mối trao hai, ba lần cho đến khi không còn hy vọng mới thôi. Nếu người con trai nhận rồi, ông mối hẹn ngày gặp tại một địa điểm nhất định để cô gái nhận vòng của người bạn tình, ông mối là người chứng giám và căn dặn kỹ càng các công việc cần thiết để đôi bên đi đến lễ cưới.

Để chuẩn bị cho đám cưới, nhà gái phải sắm đầy đủ: một ché rư­ợu cho ông mối, một ché rượu cần cho người chống tương lai và một ché rượu nữa để cho mình uống. Bên nhà trai cũng phải có một con lợn khoảng vài chục kí để cưới vợ. Sau đó hôn lễ tiến hành ở nhà vợ theo các bước nh­ư sau:

1. Phai (lễ thành thân)

Trong nghi lễ này, bên nhà gái đặt ché rượu ở giữa nhà. Đôi uyên ư­ơng ngồi song song, quay mặt về phía cửa ra vào. Ông mối ngồi cạnh nói “đây là lúc hai bên nín thở để hắt hơi” (ý nói trai gái chung đụng lần đầu). Lúc đó không khí rất trang trọng và hồi hộp.

 

Ở Ayun Pa, sau khi làm lễ này, nếu cô gái tự ý bỏ chồng, thì em gái buộc phải thay thế. Ng­ược lại, nếu chàng rể bỏ vợ, phải đền 4 con trâu lớn.

2. Chúa hpiếu (đoán phận trong giấc mơ)

 

Đêm đó, nếu đôi bên vợ, chồng nằm mơ thấy bắt cá thả vàon­ước là sẽ có con. Nếu mơ thấy cầm dây, cắt cỏ tranh là điếu dữ. Ông mối biết sẽ xin với thần báo mộng để trì hoãn điếm xấu trong một năm. Nếu giấc mơ dữ lại gặp lần nữa, họ đành ly dị nhau hoặc cứ ở với nhau mà bất chấp các điều dữ sẽ xảy ra sau này.

3. Vít sang ami (trớ lại nhà mẹ)


Sau khi cưới vài ngày, chàng rể rời nhà vợ về nhà mẹ đẻ. Sau đó người vợ phải chuẩn bị một ché rượu, mổ một con gà mang sang mời chàng trở lại nhà mình. Lúc đầu, người chồng kh­ước từ người vợ đành phải một mình trở về, một tháng sau mới quay lại bên nhà chồng. Lúc đó cô dâu phải biếu mẹ chồng một bộ váy áo, bố chồng một bộ khố áo, anh chị em ruột bên chồng, mỗi người một tấm áo, một tấm khố. Cô ở lại nhà chồng chừng ba ngày làm phận dâu con: múc nư­ớc, lấy củi, quay sợi, dệt vải. Sau đó cả hai vợ chồng mới xin phép đ­ưa nhau về hẳn bên nhà vợ và đến đây mọi thủ tục hôn lễ chính thức kết thúc.

Trung tâm Thông tin st
Theo Người Gia Rai – Kon Tum.

TÂM ĐIỂM

CÁC ĐỀ ÁN

Video