Từ mô hình nhỏ lan tỏa tinh thần tự chủ của phụ nữ dân tộc thiểu số Lào Cai

Những ngày thời tiết bước vào mùa Đông lạnh giá, sương mù phủ kín bản làng, tại xã Tả Phìn, tỉnh Lào Cai, rộn ràng không khí lao động. Từng nhóm phụ nữ người Dao đỏ tất bật bên khung dệt, nương rau, mô hình du lịch cộng đồng… Chị Tẩn Mẩy Thảo, thôn Tả Chải, chia sẻ: “Chúng tôi vừa được tham gia lớp tập huấn về phát triển kinh tế do Hội LHPN xã tổ chức. Ở lớp học, chị em được hướng dẫn kỹ năng làm chủ mô hình sản xuất, cách quản lý tài chính, và đặc biệt là tự tin nói lên tiếng nói của mình trong thôn bản. Tôi thấy mình trưởng thành hơn rất nhiều”.

Chị Thảo cho biết, trước đây, chị em cứ cặm cụi lên nương, làm việc cả ngày mà hiệu quả không cao; nghèo đói cứ mãi đeo bám. "Không được học, cái đầu không sáng ra được". Đến nay, hễ biết có buổi tập huấn phát triển kinh tế nào là chị em lại hồ hởi đi học. 

Mỗi buổi học, chị em thấy sáng cái bụng hơn, trước mắt như mở thêm "cánh cửa" mới hiểu biết hơn. Từ nhận thức, cách nghĩ đến hành động, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số đã mạnh dạn bước ra khỏi khuôn khổ truyền thống, tham gia tích cực vào các mô hình sinh kế cộng đồng. 

Tại xã Văn Bàn, mô hình trồng dược liệu dưới tán rừng của tổ phụ nữ do chị Lù Thị Phượng làm tổ trưởng là ví dụ tiêu biểu cho hiệu quả của việc triển khai Dự án 8 trên địa bàn. Từ vài luống cây thử nghiệm, nay nhóm đã mở rộng lên hơn 3ha, liên kết tiêu thụ với doanh nghiệp dược phẩm trong tỉnh. chị Nông Thị Phượng, người dân tộc Tày, ở xã Văn Bàn, phấn khởi nói: “Hội LHPN tỉnh đã hỗ trợ tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn ghi chép sổ sách và kết nối với doanh nghiệp tiêu thụ. Nhờ vậy, chị em có việc làm quanh năm, thu nhập ổn định".

Theo bà Dương Thu Thủy, Phó Ban Công tác phụ nữ, Hội LHPN tỉnh Lào Cai, toàn tỉnh hiện có hàng chục mô hình sinh kế, tổ hợp tác và hợp tác xã do phụ nữ làm chủ hoặc đồng làm chủ. “Nhiều mô hình đã mạnh dạn ứng dụng khoa học – công nghệ vào sản xuất như trồng rau thủy canh, sấy lạnh dược liệu, chăn nuôi hữu cơ, chế biến thổ cẩm gắn với du lịch cộng đồng… Tất cả đều hướng tới mục tiêu giúp phụ nữ vùng cao phát triển kinh tế và nâng cao vị thế trong xã hội,” bà Thủy cho biết.

Các cấp Hội LHPN ở tỉnh Lào Cai tích cực thực hiện các nội dung Dự án 8

Hành trình trao quyền, khẳng định vị thế phụ nữ vùng cao

Thời gian qua, Hội LHPN tỉnh Lào Cai đã tổ chức hàng trăm lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng giám sát, đánh giá về bình đẳng giới cho đội ngũ cán bộ xã, thôn. Các chương trình truyền thông cộng đồng được triển khai bằng ngôn ngữ bản địa, giúp phụ nữ vùng sâu, vùng xa dễ tiếp cận và hiểu rõ quyền lợi của mình.

Bà Lù Thị Hoa, hội viên phụ nữ xã Bát Xát, kể: “Trước đây, nhiều chị em ngại phát biểu, không dám tham gia bàn việc chung. Sau các lớp tập huấn, chúng tôi biết cách bảo vệ quyền lợi, cùng chồng bàn bạc chuyện kinh tế, nuôi dạy con cái. Phụ nữ không còn đứng sau, mà cùng xây dựng gia đình, bản làng phát triển”.

Hiện, mô hình tổ truyền thông cộng đồng được duy trì hiệu quả ở hầu hết các địa bàn. Ở đó, những “thủ lĩnh” phụ nữ - là người có uy tín trong thôn, bản - trở thành cầu nối quan trọng, đưa chính sách của Đảng, Nhà nước và Hội LHPN đến từng hộ dân bằng cách nói giản dị, gần gũi.

Không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ sinh kế, Dự án 8 còn hướng đến mục tiêu sâu xa hơn – trao quyền, thay đổi nhận thức và hành động về bình đẳng giới. Theo đánh giá của Hội LHPN tỉnh Lào Cai, sau hơn 2 năm triển khai, Dự án 8 đã tạo được nền tảng vững chắc. Tuy nhiên, một số chỉ tiêu vẫn chưa hoàn thành, đặc biệt tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, nơi điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn. 

Thời gian tới, Hội LHPN tỉnh sẽ tiếp tục thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, cụ thể như hỗ trợ phát triển mô hình tổ nhóm sinh kế, hợp tác xã có phụ nữ làm chủ, ứng dụng khoa học – công nghệ vào sản xuất và tiêu thụ sản phẩm; Tổ chức các lớp tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ cơ sở trong giám sát, đánh giá bình đẳng giới; Duy trì, củng cố mô hình tổ truyền thông cộng đồng, đảm bảo phù hợp với thực tế từng địa phương; Tăng cường hỗ trợ kỹ thuật, tháo gỡ kịp thời những khó khăn trong quá trình thực hiện.

Từ những lớp tập huấn nhỏ, những phiên chợ khởi nghiệp, đến các mô hình kinh tế hợp tác… Dự án 8 đã góp phần thắp sáng khát vọng vươn lên của hàng nghìn phụ nữ vùng cao Lào Cai. Không chỉ cải thiện đời sống vật chất, dự án còn giúp phụ nữ tự tin, sáng tạo hơn trong tư duy và hành động. Họ đang bước song hành cùng nam giới trong phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc.

Dự án 8 góp phần tạo sinh kế, nâng cao thu nhập cho chị em phụ nữ người dân tộc thiểu số ở Lào Cai

Chị Tẩn Mẩy Thảo cho biết: “Ngày trước tôi chỉ biết làm ruộng, giờ tôi biết kinh doanh, biết quảng bá sản phẩm thổ cẩm qua mạng. Tôi cảm thấy mình có ích, có thể phát triển kinh tế gia đình, cũng như góp sức cho bản làng phát triển hơn”.

Từ những thay đổi giản dị và bền vững trong nếp nghĩ, cách làm của chị em phụ nữ dân tộc thiểu số nơi đây đang mở ra một hành trình dài hơi – hành trình trao quyền, khẳng định vị thế của phụ nữ vùng cao Lào Cai.