Phụ nữ sáng tạo: cơ hội, thách thức và giải pháp
Những cơ hội và thách thức
Nói đến cơ hội, thách thức và khả năng sáng tạo của phụ nữ, Phó Chủ tịch Hội LHPN Trần Thanh Bình đã đề cập đến sự chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế nước ta từ nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu sang kinh tế công nghiệp dịch vụ; sự phát triển của kinh tế tri thức làm nên hàm lượng trí tuệ kết tinh trong sản phẩm ngày càng cao, tạo ra giá trị gia tăng ngày càng lớn. Trong điều kiện đó, tinh thần và sản phẩm sáng tạo ngày càng được coi trọng, đòi hỏi người lao động, trong đó có lao động nữ phải không ngừng sáng tạo, năng động, nâng cao trình độ chuyên môn, tay nghề, kỷ luật, tính chuyên nghiệp, phát huy khả năng sáng tạo để thích nghi và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội tri thức và cơ chế thị trường.
Quá trình toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế tạo điều kiện mở rộng giao lưu, hợp tác quốc tế vừa là cơ hội vừa là thách thức đối với phụ nữ trong tìm tòi sáng tạo. Môi trường cạnh tranh nhiều áp lực trong cuộc sống; cơ chế thị trường cũng tạo điều kiện cho chủ nghĩa thực dụng, chủ nghĩa cá nhân và bạo lực phát triển... Đó là những nhân tố bất lợi có ảnh hưởng nhất định đến phong trào thi đua sáng tạo, kìm hãm quá trình tư duy sáng tạo của chị em.
Theo PGS. TS. Trương Mạnh Tiến - Chủ tịch Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng xét giải VIFOTEC - số lượng công trình phụ nữ tham gia Giải thưởng VIFOTEC hàng năm cũng đã thể hiện rõ cơ hội và thách thức đối với phụ nữ trong sáng tạo. Với số lượng trên 700 công trình (trong tổng số 3535 công trình) tham gia Giải thưởng VIFOTEC 2011 đã chứng tỏ khả năng sáng tạo to lớn của phụ nữ Việt Nam.
Đại diện tầng lớp trí thức nữ Việt
Tiếp cận với khả năng sáng tạo của phụ nữ nông thôn, TS. Hà Thị Thúy - Phó Viện trưởng Viện Di truyền nông nghiệp - chỉ ra rằng: nghèo khổ, thất học, chậm tiếp cận với các tiến bộ khoa học kỹ thuật, các nguồn tài nguyên, chính là hạn chế lớn nhất đối với khả năng sáng tạo của phụ nữ nông thôn. Ở nông thôn, hầu hết công việc gia đình, đồng áng đều do chị em phụ nữ đảm nhiệm. Tuy chiếm tỷ lệ lao động lớn, nhưng lao động nữ có trình độ còn thấp, tiềm năng đất đai và khí hậu ở vùng nông thôn chưa được khai thác hiệu quả.
Cũng như phụ nữ Việt Nam, trong hoạt động sáng tạo, phụ nữ Hàn Quốc cũng có nhiều cơ hội, thách thức, Tham tán Đại sứ quán Hàn Quốc tại Việt Nam Ko Sihyun chia sẻ: vấn đề đặt ra đối với Hàn Quốc hiện nay là phụ nữ ngày càng có học vấn cao nhưng tiềm năng của họ không được tận dụng triệt để, do họ còn phải đảm nhiệm trách nhiệm sinh đẻ và chăm sóc gia đình nên dang dở sự nghiệp.
Kinh nghiệm thúc đẩy khả năng sáng tạo cho phụ nữ
Chia sẻ kinh nghiệm thúc đẩy khả năng sáng tạo của phụ nữ, ông Hannau Kokko - Cố vấn trưởng Dự án Đối tác Đổi mới - Sáng tạo (IPP), Phần Lan trao đổi: các quốc gia không thể phát triển được nếu không có hệ thống đổi mới – sáng tạo, vì thế xúc tiến đổi mới – sáng tạo là thiết yếu trên cả phạm vi quốc gia và quốc tế.
Mang kinh nghiệm đẩy mạnh sự sáng tạo cho phụ nữ Hàn Quốc đến hội thảo, ông Ko Sihyun đã khẳng định vai trò của Bộ Bình đẳng giới và Gia Đình Hàn Quốc trong việc đảm bảo quan điểm giới được lồng ghép vào tất cả các chính sách của chính phủ Hàn Quốc, đặc biệt là vai trò thúc đẩy Chính sách Nâng cao quyền năng cho phụ nữ. Ông nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc khuyến khích phụ nữ tham gia hoạt động kinh tế, khẳng định phụ nữ là nguồn lực quan trọng thúc đẩy sự tiến bộ xã hội, phát triển kinh tế Hàn Quốc. Vì thế, đòi hỏi cấp thiết phải đưa ra những giải pháp mở rộng các trung tâm dạy nghề, xây dựng và thực hiện các chương trình nâng cao quyền năng cho phụ nữ cấp quốc gia.
Theo TS. Hà Thị Thuý, phong trào Phụ nữ sáng tạo cần gắn liền với những yêu cầu của thời đại về bình đẳng giới, về giải phóng và tôn vinh phụ nữ. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ; xây dựng cơ chế chính sách khuyến khích phụ nữ nông thôn sáng tạo, thực hiện có hiệu quả chương trình dự án trọng điểm, có sự tham gia lãnh đạo của nữ giới để nâng cao chất lượng cuộc sống của phụ nữ.
PGS. TS. Trương Mạnh Tiến đánh giá cao Ngày Phụ nữ sáng tạo năm 2011. Hoạt động đã thực sự khẳng định vị thế của người phụ nữ Việt
Cần sự hỗ trợ của Chính phủ, cộng đồng và xã hội
Bên cạnh xác định cơ hội, thách thức, Hội thảo cũng tập trung trao đổi nhằm đề ra các giải pháp thiết thực phát huy khả năng sáng tạo của phụ nữ Việt
Theo PGS. TS. Trương Mạnh Tiến, cần phải phát huy hơn nữa hiệu quả phong trào khuyến khích phụ nữ tham gia phát minh, sáng chế, sáng kiến cải tiến kĩ thuật trên tất cả các lĩnh vực sản xuất và đời sống. TS. đề nghị Hội LHPN Việt Nam nghiên cứu, phát triển Ngày Phụ nữ sáng tạo thành Phong trào thi đua Phụ nữ sáng tạo; nghiên cứu đề xuất chính sách khuyến khích thỏa đáng cho tác giả có sản phẩm sáng tạo được giải thưởng cao, có giá trị áp dụng trong thực tế như tăng lương trước hạn, tặng phần thưởng vật chất xứng đáng. TS. cũng đề xuất một số giải pháp tăng cường công tác quản lý, phối hợp trong phát động, lựa chọn sản phẩm sáng tạo như: thành lập ban tổ chức Ngày sáng tạo của Hội LHPN Việt Nam, tăng cường sự phối hợp giữa Hội LHPN Việt Nam với Liên hiệp các Hội Khoa học kỹ thuật Việt Nam; đưa Hội LHPN Việt Nam vào thành viên của Hội đồng bảo trợ Quỹ Hỗ trợ sáng tạo kĩ thuật Việt Nam….
TS. Hà Thị Thúy thì cho rằng vấn đề phát huy khả năng sáng tạo của phụ nữ thực chất là từng bước giải phóng phụ nữ khỏi các công việc nặng nhọc, thất học, nghèo đói. Do vậy giải pháp đầu tiên để nâng cao khả năng sức sáng tạo của phụ nữ là tạo sự bình đẳng, phát triển cho phụ nữ về mọi mặt, tăng cường vai trò của phụ nữ trong nghiên cứu và ứng dụng khoa học…
Nhà thơ Nguyễn Thị Mai - Hội viên Hội nhà văn Việt Nam mong rằng qua diễn đàn này Hội LHPN Việt Nam sẽ có những tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước và các tổ chức quan tâm hơn nữa đến phụ nữ hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật như nhà văn, nhà thơ, nghệ sĩ nữ... Nhà thơ đề nghị Hội LHPN Việt
Đại diện Hội LHPN Việt Nam, Phó Chủ tịch Trần Thanh Bình khẳng định sự nỗ lực của Hội trong việc khuyến khích, hỗ trợ phụ nữ sáng tạo mà phong trào thi đua “Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc” là một trong những hoạt động cụ thể, đã khơi dậy khả năng sáng tạo cho phụ nữ.
Theo Phó Chủ tịch, để thúc đẩy hơn nữa khả năng sáng tạo cho phụ nữ, cần sự quan tâm của Đảng, Chính phủ, các ngành, các cấp. Trước mắt là cần đẩy nhanh tiến độ, thực hiện đồng bộ hóa các chủ trương, chính sách luật pháp của Đảng và Nhà nước có liên quan đến phụ nữ và Bình đẳng giới; tổ chức nhiều hoạt động phụ nữ sáng tạo, đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền, giới thiệu các gương mặt phụ nữ sáng tạo điển hình. Hội LHPN Việt Nam sẽ tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong việc tổ chức các hoạt động hỗ trợ phụ nữ, giúp người phụ nữ có thêm động lực để phát huy sáng tạo; tiếp tục duy trì, cụ thể hóa các phong trào thi đua yêu nước và đổi mới công tác thi đua khen thưởng để khuyến khích phụ nữ sáng tạo.
Hội thảo khép lại với niềm tin vào khả năng sáng tạo của phụ nữ, sự quan tâm, ủng hộ, chia sẻ, đồng hành của các ban, ngành và bạn bè quốc tế đến sự nghiệp vì sự sáng tạo nói chung và sáng tạo của phụ nữ Việt Nam nói riêng. Hội thảo cũng đã đề ra được những hướng giải pháp thúc đẩy khả năng sáng tạo cho phụ nữ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
