Người thổi hồn vào những bộ váy áo dân tộc Tày
Học nghề dệt từ ngày thơ bé, đến tuổi đôi mươi cũng như bao cô gái Tày, bà Hoàng Thị Lợi (huyện Quang Bình, Hà Giang) mặc áo váy chàm, mang theo của hồi môn với đầy đủ chăn, gối, đệm do bà tự tay thêu, dệt về nhà chồng.
Sinh ra trong cái nôi văn hóa Tày với nghề dệt vải truyền thống; tuổi thơ của bà Lợi gắn liền với những câu ca, điệu hát then, hát cọi, với tiếng kẽo kẹt đưa thoi dệt vải của bà, của mẹ và lớp người già trong bản. Học nghề dệt từ tuổi lên 10 đến nay, bà Lợi đã có hơn 50 năm duy trì nghề dệt quý.
Ban đầu bà Lợi chỉ dệt may phục vụ nhu cầu trong gia đình, dần dần, nhiều người trong thôn xã nghe tiếng bà “dệt khéo, may đẹp” tìm đến nhờ bà cắt may những bộ trang phục truyền thống, chăn hoa, địu cẩm. Sau rồi bà Lợi quyết định mở một tiệm dệt, cắt may phục vụ nhu cầu may thêu trang phục truyền thống của người dân địa phương.
Bà nhập vải chàm của người dân trong làng và từ các xưởng nhuộm có uy tín. Các sản phẩm dệt, may thổ cẩm của bà khá đa dạng, phong phú, như: khăn, mặt chăn, địu, trang phục dân tộc…Mỗi ngày cố gắng, bà Lợi may được vài ba bộ váy áo hay mặt địu, còn làm chăn hoa thì phải mất cả tháng trời.
Nhờ sự khéo léo, tỉ mỉ cùng năng khiếu và sự sáng tạo, các sản phẩm dệt may của bà làm ra được nhiều người yêu thích tìm đến tận nơi đặt hàng. Mỗi năm, bà Lợi bán hơn 30 bộ váy áo truyền thống và vài chục chiếc địu…vừa thỏa niềm yêu nghề, vừa đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho gia đình.
Đáng quý hơn bà Lợi còn tâm huyết dạy kỹ thuật dệt và cắt may trang phục truyền thống cho các bạn trẻ trong thôn. Địa phương cũng ghi nhận và trân trọng sự đóng góp bền bỉ của bà Lợi đối với việc lưu giữ nét đẹp văn hóa dân tộc Tày bằng nghề dệt truyền thống.
Năm cô con gái của bà đều được truyền dạy nghề dệt từ nhỏ. Chị Hoàng Thị Sơn, con gái của bà Lợi chia sẻ: “Chị em chúng tôi vẫn trực tiếp may các bộ váy áo cùng mẹ với mong nguyện phát triển, lưu giữ nghề quý để truyền lại cho con, cháu đời sau”.
