Các sai lầm thường gặp trong bữa ăn gia đình

1. Giờ giấc bữa ăn tùy tiện

Một trong những sai lầm dinh dưỡng phổ biến nhất là giờ giấc ăn uống tuỳ tiện, đặc biệt là bỏ bữa sáng. Đây là thói quen tai hại, gây ra nhiều hậu quả bất lợi. Bữa sáng cung cấp dinh dưỡng và năng lượng cho một ngày làm việc mới, có tác dụng phòng chống chứng bệnh béo phì. Các nghiên cứu cho thấy những người bỏ bữa sáng có nguy cơ cơ thể phát phì nhiều hơn so với những người có thói quen ăn sáng. Nguyên nhâb tăng cân là do “no dồn đói góp” - chỉ đợi đến các bữa chính mới ăn nhiều - làm “mệt mỏi” bộ máy tiêu hóa và ảnh hưởng không tốt đến cơ chế chuyển hóa trong cơ thể. Một bữa sáng lành mạnh, đủ chất, thời gian ăn uống hợp lý, đúng giờ là sẽ giúp cơ thể khoẻ mạnh, điều chỉnh sự thèm ăn.

2. Khẩu phần quá lớn

Khẩu phần ăn quá lớn (ăn quá nhiều) gồm: những món nhiều mỡ, đường và muối, những thực phẩm có hại cho sức khỏe. Hậu quả là cơ thể phải làm việc quá mức mới tiêu thụ hết thức ăn, nhất là vào các bữa ăn tối trước khi đi ngủ. Để khắc phục, nên chia nhỏ các bữa ăn trong ngày thành 5-6 bữa, ăn ít một, ăn chậm nhai kỹ, giúp cơ thể đủ năng lượng và dư thừa. Chỉ nên ăn 80% so với mức vừa đủ theo phương châm của người Pháp “ăn ít sống lâu”.

3. Uống vitamin và chất bổ tùy tiện không có chỉ định

Các nhà nghiên cứu cho biết vitamin, khoáng chất và chất bổ chỉ có tác dụng rất nhỏ đối với cơ thể, nhưng rất nhiều người thường xuyên lạm dụng những loại bổ sung này. Mặc dù một số chất bổ có thể tốt, nhưng uống nhiều không phải lúc nào cũng tốt cho cơ thể. Chẳng hạn, sắt đóng vai cho như chất chống ôxi hóa và bảo vệ tế bảo khỏi nguy cơ ung thư, nhưng thừa sắt lại thúc đẩy quá trình ôxi hóa này thay vì ngăn chặn chúng. Không nên quá lạm dụng thuốc, thực phẩm chức năng, chỉ nên uống một viên đa vitamin mỗi ngày và có chế độ ăn nhiều rau, hoa quả.

4. Sử dụng nhiều đồ uống

Nhiều người sai lầm khi nghĩ rằng uống nhiều nước giải khát tăng lực để có thể giảm cân. Nhất là những đồ uống giàu calo như nước ngọt, xôđa, rượu bia, nước ép hoa quả - theo kiểu uống để thỏa mãn dạ dày, thỏa mãn cơn đói. Loại nước giải khát này chỉ cần thiết khi bạn có thời gian luyện tập dài, nếu không sẽ khiến bạn tăng thêm calo mà thôi. Để kiểm soát cân nặng, chỉ nên uống nước trắng.

5.Thường ăn cơm chan canh

Nhiều người có thói quen ăn một miếng cơm uống một ngụm canh, hoặc trực tiếp chan canh vào bát. Cách ăn uống này không khoa học và ảnh hưởng không tốt đối với sức khỏe.
Vì thường ăn cơm chan canh hoặc vừa ăn cơm uống canh, thức ăn nuốt thẳng vào không được nhai kĩ trong khoang miệng, dạ dày phải làm việc nhiều hơn. Đồng thời, nước canh có thể hòa loãng dịch tiêu hóa trong dạ dày và trong tuyến nước bọt, làm dạ dày đường ruột hấp thụ thức ăn kém, lâu dần ảnh hưởng đến tiêu hóa, gây ra bệnh dạ dày. Ngoài ra, do tiêu hóa không đủ có thể giảm sự hấp thụ các chất dinh dưỡng với đường ruột dạ dày từ đó ảnh hưởng đến tình hình sức khỏe

6. Không chú ý cách kết hợp thức ăn với các loại màu sắc khác nhau

Thức ăn nên cung cấp các chất dinh dưỡng một cách cân bằng, ví dụ vitamin chống oxy hóa, vitamin B11 (đặc biệt là các loại rau xanh chứa nhiều thành phần này ), khoáng chất, chất xơ và thành phần hóa học thực vật. Mỗi ngày ăn 5 phần rau và hoa quả, nên giảm thời gian đun nấu, giúp cho phòng chống các chứng bệnh ung thư, bệnh tiểu đường, cao huyết áp, cholesterol.

7. Ăn uống thiếu khoa học

Ăn uống thiếu khoa học là không có kế hoạch, bạ gì ăn nấy, không chú ý hàm lượng dưỡng chất và mức độ an toàn của thực phẩm. Nên có kế hoạch mua sắm cân bằng ngay từ khâu đi chợ, cái gì lợi cho cơ thể thì nên ăn, không nên ham rẻ mà chuốc lấy bệnh vào thân.

8. Quá tin vào thực đơn kiêng khem

Thực đơn ăn kiêng là thực đơn dành cho những người cần giảm cân. Nhiều người lại thích những khẩu phần ăn được coi là “tối ưu” này, không đếm xỉa các thứ ăn khác - khiến bữa ăn đơn điệu, thiếu dưỡng chất. Do quá tin vào thực đơn “diet” họ còn quên cả tác dụng của việc luyện tập, của giấc ngủ và giảm stress, nên dù có ăn kiêng mà vẫn không đảm bảo mục tiêu tăng cường sức khỏe.

6. Không chú ý chất béo tốt và chất béo có hại và không cung cấp đủ lượng mỡ cần thiết cho cơ thể

Sai lầm nghiêm trọng nhất là không thường xuyên ăn các các đồ hải sản đem lại lợi ích cho mọi người. Chất béo omega 3 được cung cấp từ các thực phẩm có thể tăng cường sức đề kháng, giảm chứng viêm, thúc đẩy tuần hoàn huyết dịch và giảm cholesterol và triglicerin. Nhưng không nên ăn quá lượng các thực phẩm này, bình quân mỗi tuần ăn hai bữa là đủ.

Một sai lầm thường gặp nhất là có người thích rưới một chút ít dầu lên bánh bao hoặc khi đun nấu không sử dụng dầu thực vật. Nếu hấp thụ quá nhiều chất béo bão hòa, như cholesterol trong dầu động vật càng tăng nguy cơ bệnh tật. Trong dầu thực vật chứa chất béo không no với tỷ lệ cao, không chứa cholesterol, là nguồn vitamin E quan trọng nhất.

Thực đơn quá ít mỡ cũng không tốt cho sức khỏe, hậu quả làm cho cơ thể luôn cảm thấy mệt mỏi, thiếu sinh khí. Nhiều nghiên cứu cho thấy không phải loại mỡ nào cũng xấu mà chỉ có một số loại mỡ không tốt cho cơ thể. Cơ thể cần một lượng mỡ nhất định, kể cả mỡ động vật để giúp hoàn thành chức năng trao đổi chất và đủ năng lượng hoạt động. Nên sử dụng các loại chất béo từ cá, thực vật như dầu ô liu, dầu đậu nành trong thực đơn hàng ngày.

9. Không nhận thức được tính nguy hiểm của muối

Muối là gia vị được dùng để đun nấu chứa nhiều natri (có nhiều trong thực phẩm, vì đây là thành phần dùng chống mục nát) . Vì thế, tốt nhất không nên ăn các thực phẩm gia công quá nhiều hoặc thực phẩm chứa nhiều muối. Món ăn nguội, lạp sườn, đồ hộp, mì khô là thực phẩm chứa nhiều muối. Muối quá cao có thể tăng tính nguy hiểm của các bệnh tật như cao huyết áp, động mạch vành, xơ cứng động mạch, chảy máu não hoặc loãng xương.

10. Giảm lượng carbohydrate

Những nguời có ý định giảm cân, giảm béo thường có thói quen giảm khẩu phần carbohydrate nhưng đây là cách lựa chọn không thông minh và nếu giảm quá mức có thể gây thiếu năng lượng khiến mệt mỏi. Carbohydrate là nguồn thực phẩm chính mà cơ thể cần để tạo năng lượng. Ngoài ra thực phẩm carbohydrate có chỉ số glycaemic thấp (là nhóm giàu chất xơ và đạm), nếu ăn đủ sẽ giúp cơ thể dẻo dai, khỏe mạnh. Nên tăng cường nhóm thực phẩm này, như các loại thực phẩm dạng hạt nguyên chất, đậu đỗ, mì, gạo (nhất là gạo lứt).

11. Không uống đủ nước

Trung bình người lớn mỗi ngày thải ra ngoài khoảng 2,5 lít nước và nếu không cung cấp đủ nguồn nước thì cơ thể sẽ thấy đói, mệt và suy sụp. Không nên đợi đến khi khát mới uống mà nên uống đều đặn cả ngày.

12. Ăn nhiều vào những ngày cuối tuần

Do công việc bận rộn hoặc do áp dụng chế độ ăn uống tiết thực suốt cả tuần mà nhiều người có thói quen “truy lĩnh” - ăn nhiều khi nghỉ cuối tuần, ăn nhiều những thứ khoái khẩu, thậm chí ăn “xả láng” và hậu quả là cơ thể nhanh chóng phát phì (mặc dù trước đó đã áp dụng phương pháp ăn khoa học). Nên áp dụng chế độ ăn uống cân bằng khoa học trong suốt cả tuần; nếu có “vui miệng” cũng chỉ cho phép bản thân ăn một lượng thực phẩm nào đó trong giới hạn có lợi. Mọi cái quá đều không tốt, nhất là với những thực phẩm không có lợi cho cơ thể.

12. Thiếu tính kiên trì

Ăn uống khoa học để giữ gìn sức khỏe hoặc cần kiêng khem để chữa bệnh, giảm béo... phải thực hiện dài kỳ chứ không phải chỉ vài tuần hay vài tháng. Thiếu kiên nhẫn sẽ làm cho người ta không đạt được tới mục tiêu đã định. Bởi vậy, duy trì thực đơn khoa học, cân bằng và dài kỳ được coi là tiêu chí quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của chính mình.