Bảo tàng phụ nữ Việt Nam vươn lên khẳng định vị thế
Vào đúng dịp kỷ niệm 75 năm ngày thành lập Hội LHPN Việt Nam (20/10/1930-20/10/2005), BTPNVN được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động Hạng nhất, phần thưởng cao quý đó thêm một lần nữa khẳng định sự phát triển của BT PNVN.
BTPNVN được thành lập theo Quyết định số 09/QĐ ngày 1/10/1987-HĐBT nay là Thủ tướng chính phủ. Đây là Trung tâm nghiên cứu về phụ nữ, là nơi gìn giữ, bảo quản tài liệu hiện vật và các bộ sưu tập hiện vật, thể hiện vai trò của PNVN trong tiến trình lịch sử văn hóa của dân tộc. Đồng thời BTPNVN là trung tâm hoạt động văn hóa truyền thống kiến thức về gia đình và xã hội cho phụ nữ, đây còn là nơi giao lưu văn hóa giữa phụ nữ Việt
Ngày đầu thành lập, trụ sở chưa ổn định, cơ sở vật chất còn nghèo nàn, lực lượng cán bộ, nhất là cán bộ chuyên môn về Bảo tàng còn quá ít, chủ yếu từ Ban tuyên huấn Trung ương Hội chuyển sang. Mặc dù vậy, chị Nguyễn Bích Vân, Phó Giám đốcBTPNVN cho biết:"Làm bảo tàng là một công việc hoàn toàn mới mẻ, nhưng bằng kinh nghiệm công tác, sự say mê học hỏi, những cán bộ lớp đầu tiên của BTPNVN đã động viên, hỗ trợ nhau hoàn thành công việc được giao". Điều khó khăn nhất theo chị Dương Thị Hằng, Thư ký Hội đồng khoa học của BTPNVN: " BTPNVN là loại hình bảo tàng mới, bảo tàng chuyên ngành về giới, phải trưng bầy làm sao tránh sự trùng lắp với các bảo tàng khác nhưng vẫn mang nét riêng, độc đáo của phụ nữ". Để từng bướctháo gỡ khó khăn, BTPNVN chú trọng công tác nghiên cứu khoa học, gặp gỡ, trao đổi, huy động sự tham gia, đóng góp ý kiến của các chuyên gia đầu ngành về lịch sử, văn hóa, bảo tàng học, các cán bộ phụ nữ lão thành để cùng hợp tác triển khai công tác nghiên cứu về nội dung trưng bày của Bảo tàng. Cùng với công tác nghiên cứu, BTPNVN phối hợp với trường Đại học Văn hóa Hà Nội tổ chức các đoàn sinh viên đi sưu tầm tài liệu hiện vật về sự đóng góp của phụ nữ Việt Nam trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, về Bác Hồ với phụ nữ; tổ chức triển lãm chuyên đề: "Bác Hồ với sự nghiệp giải phóng phụ nữ". Từ thành công bước đầu, Ban Giám đốc BTPNVN đã kịp thời rút kinh nghiệm, khắc phục những vướng mắc về nội dung, cách thể hiện, lựa chọn tài liệu, hiện vật trưng bầy để đúng vào ngày 20/10/1995, BTPNVN chính thức cắt băng khánh thành, mở cửa đón khách tham quan. BTPNVN ra đời đã đáp ứng được lòng mong mỏi của phụ nữ cả nước, là nơi gặp gỡ của phụ nữ trên toàn thế giới khi đến Việt Nam, giúp cho bạn bè quốc tế hiểu rõ hơn về những đóng góp to lớn của PNVN trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Bà Sandra Morgan, Giáo sư xã hội học, Trường đại học Oregan (Mỹ) nhận xét: "Bảo tàng PNVN rất đẹp, đến khi xem lần thứ 2, tôi mới hiểu rõ những đóng góp của PNVN đối với đất nước và cũng hiểu vì sao mà Chính phủ Việt Nam lại quyết định xây dựng Bảo tàng PNVN, một loại hình bảo tàng rất hiếm trên thế giới".
Sau khi mở cửa đón khách tham quan, lực lượng cán bộ nghiệp vụ được bổ sung kịp thời, đến năm 2005 tổng số cán bộ, nhân viên của BTPNVN là gần 40 người, trong đó 2/3 làm công tác nghiệp vụ, 100% cán bộ chuyên môn đều có trình độ đại học và trên đại học. Dưới sự chỉ đạo của Ban Giám đốc, cán bộBTPNVN tiếp tục triển khai công tác nghiên cứu khoa học: học hỏi kinh nghiệm, trao đổi với các chuyên gia, nghiên cứu rút kinh nghiệm từ hoạt động thực tiễn, từng bước hoàn thiện biểu mẫu sổ sách, phiếuphích cho các hoạt động sưu tầm, kiểm kê, bảo quản, phát huy tác dụng trong hoạt động nghiệp vụ của bảo tàng. Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác nghiên cứu, Hội đồng khoa học của BTPNVN được kiện toàn, nội dung nghiên cứu tập trung vào các đề tài khoa học để giải quyết những vấn đề còn thiếu hụt trong bảo tàng nhằm phục vụ cho công tác trưng bầy, và phục vụ công chúng. Cho đến nay đã có gần 20 đề tài cấp phòng và cấp viện làm cơ sở khoa học cho việc thực hiện các khâu công tác nghiệp vụ đã và đang được triển khai, tiêu biểu như: "Nội dung, giải pháp chỉnh lý trưng bầy chủ đề Hội LHPN Việt Nam và sự nghiệp giải phóng phụ nữ", "Đặc điểm hiện vật bảo tàng BTPNVN", "Nét văn hóa của BTPNVN qua sản phẩm thủ công truyền thống", "Trưng bầy về phụ nữ và gia đình ở Bảo tàng BTPNVN", "Định hướng xây dựng sưu tập và phương pháp sưu tập hiện vật của BTPNVN" vv...,trong số đó có các đề tài khoa học đã được áp dụng, một số đề tài khoa học đang được tiếp tục triển khai, phục vụ cho việc chỉnh lý nội dung trưng bầy BTPNVN vào năm 2007. ;)
Cùng với công tác nghiên cứu, BTPNVN luôn đẩy mạnh công tác sưu tầm, mặc dù còn gặp nhiều khó khăn về kinh phí, con người, phương tiện, nhưng với lòng yêu nghề, các cán bộ BTPNVN đã khắc phục khó khăn đi sưu tầm tài liệu, hiện vật bổ sung cho kho hiện vật của Bảo tàng ngày càng phong phú, xứng đáng với tiêu chuẩn Bảo tàng quốc gia. Trong 10 năm qua cán bộ BTPNVN đã đến hầu hết các tỉnh, thành, bộ, ngành cả nước sưu tầm được trên 7000 tài liệu hiện vật, trong đó có nhiều hiện vật có giá trị, phản ánh về sự đóng góp của PNVN trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, chụp gần 10.000 phim ảnh đảm bảo hiệu quả, chất lượng tốt. Song songvới công tác sưu tầm, BTPNVNluôn đổi mới nội dung trưng bầy - tuyên truyền. Đến năm 2005 BTPNVN đã tổ chức đón tiếp và phục vụ trên 1 triệu khách tham quan trong và ngoài nước. Bên cạnh phần trưng bầy cố định, từ năm 1995 - 2005 BTPNVN đã tổ chức 40 cuộc triển lãm chuyên đề tại bảo tàng và 30 cuộc triển lãm lưu động tại các địa phương, vùng miền, trong đó có cả ở vùng sâu vùng xa, tiêu biểu là ở Sơn La, Lai Châu, Lạng Sơn, Cần thơ, Gia Lai, nhằm đa dạng hóa các hoạt động của bảo tàng, giúp đồng bào các dân tộc, phụ nữ, học sinh, sinh viên, bộ đội có dịp tiếp cận, hiểu về hoạt động của Hội LHPN Việt Nam cũng như BTPNVN. Trong 10 năm qua BTPNVN luôn chú trọng công tác xuất bản sách, in tờ rơi, sách ảnh tuyên truyền, đã có hàng chục ấn phẩm phục vụ hoạt động nghiên cứu của cán bộ bảo tàng; phối hợp với các cơ quan tuyên truyền xây dựng 6 bộ phim chuyên đề, đồng thời thư viện của BTPN luôn được đầu tư, nâng cấp trang thiết bị, tiếp nhận và tăng dần các loại sách báo, tạp chí ... Đồng thời với công tác nghiệp vụ, Trung tâm văn hóa thường xuyên tổ chức các câu lạc bộ thể dục thẩm mỹ và quốc tế, CLB làm đẹp, CLB người tiêu dùng nhằm đa dạng hóa, xã hội hóa, thu hút sự tham gia của các tổ chức, cá nhân đối với các hoạt động của Bảo tàng. BTPNVN đã có những hoạt động giao lưu, hợp tác với phụ nữ quốc tế làm phong phú các hoạt động của Bảo tàng và tạo điều kiện cho mọi người có dịp tìm hiểu về phụ nữ; Quốctế hiểu hơn về nhân dân và phụ nữ Việt
Với những đóng góp trong 10 năm xây dựng và phát triển, BTPNVN đã được xếp hạng Bảo tàng Quốc gia loại I năm 1996, được Bộ Văn hóa - Thông tin tặng bằng khen về thành tích xây dựng và hoạt động, Hội LHPN Việt Nam tặng cờ thi đua xuất sắc 5 năm (1997-2001), bằng khen năm 2004; Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương lao động hạng nhì về thành tích xuất sắc (1985-1996).
Chặng đường 10 năm chưa phải là dài nhưng kết quảBTPNVN đạt được trong quá trình công tác đã ngày càng khẳng định vị thế của Bảo tàng trong định hướng phát triển. Chị Nguyễn Thị Tuyết, Giám đốc BTPNVN cho biết: " BTPNVN sẽ đẩy mạnh hơn nữa công tác sưu tầm cho kho cơ sở, hoàn thiện các sưu tập nhằm nâng cao chất lượng nội dung trưng bầy, tăng thêm sự sinh động, bổ ích, hấp dẫn, từng bước nâng cao chất lượng các hoạt động bảo tàng, tìm hiểu nhu cầu và mong muốn của công chúng để ngày càng thu hút được nhiều khách tham quan, góp phần giáo dục chính trị - tư tưởng, phổ cập kiến thức lịch sử cho các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ, nâng cao sự hiểu biết, lòng tự hào về những truyền thống quý báu của PNVN".
